CHA TÔI
“Như núi cao, như biển rộng, công ơn Cha không bờ không bến! Con xin ghi lòng, khắc cốt ghi tâm, công ơn Cha không bao giờ quên”. Đó là lời hát khởi đi từ trái tim người nữ tu Mến Thánh Giá mỗi khi nhắc tới “Cha tôi” – Đức Cha Pierre Lambert de la Motte.
Đến hẹn lại về, hằng năm cứ mỗi dịp 15/6, chị em Mến Thánh Giá lại có dịp quy tụ để cùng nhau thắp lên nén nhang tưởng nhớ người Cha khả kính – Đức Cha Lambert de la Motte – Đấng sáng lập Dòng Mến Thánh Giá.
Được sinh ra một lần nữa trong Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm, với những tháng ngày mới chập chững bước vào dòng, hình ảnh về Cha đối với tôi sao còn mờ nhạt. Dù chưa một lần gặp Cha, nhưng càng thêm tuổi dòng, tôi càng có cơ hội học hiểu về Cha tôi. Bởi thế, mỗi lần đọc tài liệu, bút tích của Ngài, trong tôi lại trào dâng một niềm cảm mến vô bờ, lòng biết ơn sâu sắc và sự cảm phục thành kính Cha tôi – một nhà thừa sai vĩ đại nhưng âm thầm khiêm tốn.
Nhiều lúc tôi tự hỏi: Điều gì đã lôi cuốn một cậu bé mới 9 tuổi đã có ý tưởng quy tụ những người yêu mến thánh giá, để rồi sau 37 năm ấp ủ, cậu bé ấy trở nên vị sáng lập Dòng Mến Thánh Giá đầu tiên? Phải chăng đó là một tâm hồn say mê Đức Kitô – một Đức Kitô chịu đóng đinh trên thập giá? Niềm say mê ấy mãi cháy bỏng để rồi thôi thúc chàng luật sư trẻ dù đang ở đỉnh cao của công danh sự nghiệp mà lại sẵn sàng từ bỏ tất cả để bước vào con đường dâng hiến. Chàng trai ấy không chấp nhận một lối sống tầm thường nhưng đòi hỏi chính mình phải sống phi thường giữa một thực tại xem ra tầm thường. Chính tâm hồn yêu mến Thánh Giá Chúa đã thúc đẩy Cha tôi lên đường đem Tin Mừng đến vùng Viễn Đông xa xôi, với cương vị là Đại Diện Tông Tòa tiên khởi của miền truyền giáo Đàng Trong Việt Nam. Cha đã đặt chân lên xứ truyền giáo với ý thức là cánh tay hữu hình của Thiên Chúa. Mọi hoạt động, và chương trình của vị thừa sai sẽ không có giá trị nào đáng kể nếu họ không kết hợp với Chúa Kitô.Vì thế, đối với Cha: “Trước khi gieo vãi hạt giống Phúc Âm, hãy dùng lời cầu nguyện mà làm cho mưa móc sa xuống trên cánh đồng”. Ý thức này được cụ thể hóa rõ ràng và sâu sắc trong lối sống của Cha: ăn chay, cầu nguyện, và nguyện ngắm lâu giờ để tìm Thánh ý Thiên Chúa. Chính điều này đã làm cho Cha thêm kiên cường giữa muôn vàn khó khăn thử thách nơi miền truyền giáo. Ngài viết: “Tôi đã có một ước nguyện lớn lao là chứng tỏ một tình yêu phi thường đối với Chúa Giêsu Kitô” (DC.s4). Cha nói: “Cần phải rất chính xác và tin rằng, tỏ lòng tôn kính Thiên Chúa, dâng hy sinh cho Ngài và trò chuyện với Ngài thì hơn hẳn chăm lo công việc bên ngoài” (DC.s10).
Với lòng nhiệt thành, tận tụy và óc sáng tạo trổi vượt vì Tin Mừng, Cha tôi đã viết lên những nét đầu tiên của lịch sử Việt Nam. Ngài đã cắm thật sâu vào lòng Đất Việt cây Thánh Giá Chúa Kitô không chỉ bằng cuộc đời nhân chứng đầy đau thương mà vẫn tràn trề hy vọng, nhưng còn bằng hoa trái ngọt ngào tinh tuyền, đó là Dòng nữ Mến Thánh Giá đầu tiên mang bản sắc Á Đông và Hiệp Hội Mến Thánh Giá Tại Thế. Cha nhắn nhủ: “Mục đích của Tu Hội các con là tiếp nối nơi bản thân mình cuộc đời đau khổ của Chúa Giêsu Kitô và hằng ngày dâng việc suy gẫm, cầu nguyện của các con, nước mắt của các con, để cầu xin Người ban cho lương dân và các Kitô hữu bất hảo được ơn ăn năn trở lại” (BTT). Di sản thiêng liêng Cha để lại cho con cái là con đường Mến Thánh Giá Chúa Kitô với ba chiều kích căn bản: Chiêm niệm, Khố chế và Tông đồ. Linh đạo ấy như sợi chỉ xuyên suốt mà Thiên Chúa dùng để kết dệt giữa những phong ba bão táp, có lúc tưởng chừng như đứt hẳn bởi phong ba thế trần.
“Xem quả thì biết cây”, sau 351 năm hình thành và phát triển, như những bông hoa vươn mình khoe sắc giữa vườn hoa Giáo Hội, Dòng Mến Thánh Giá đầu tiên đã làm nguồn phát triển thêm 30 Hội Dòng trong nước và hải ngoại, cùng với trên 14.000 thành viên Hiệp Hội Mến Thánh Giá Tại Thế. Theo chân Cha tôi, từng thế hệ nữ tu Mến Thánh Giá hân hoan sống tinh thần Mến Thánh Giá trong đơn sơ, mộc mạc, giản dị, nghèo khó, hòa đồng, sáng tạo trong công tác mục vụ. Nét tông đồ cơ bản được củng cố và phát huy nơi cộng đoàn, để rồi chúng tôi được sai đi đến vùng ngoại biên, len lỏi vào cuộc sống kiếp nhân sinh để hiểu, thông cảm, yêu mến anh chị em lương dân và các tín hữu sống xa lìa Chúa; cưu mang, chăm sóc những mảnh đời bất hạnh, bị bỏ rơi, mang tình yêu ơn cứu độ đến cho họ. Cha tôi đã thổi vào lòng tôi một luồng gió mới, đúc kết từ kinh nghiệm thần bí kết hợp với Chúa Giêsu tử nạn và phục sinh. Theo chân Cha với tinh thần yêu Chúa, yêu Giáo Hội và yêu tha nhân, người nữ tu Mến Thánh Giá đảm đang, trung hậu, quả cảm, sẵn sàng bước vào cánh đồng truyền giáo. Những tiếng kêu của hàng triệu con chiên đang đói niềm tin, đói đạo đức, đói tri thức, đói tình người,…và cả những con chiên VÔ CẢM của căn bệnh “thời đại 4.0” đang rất cần đến những mục tử mang cờ hiệu Mến Thánh Giá song hành.
Mang trong mình trái tim người con của Cha Lambert, tôi không khỏi tự hào mang trên mình danh hiệu “Người Nữ tu Mến Thánh Giá”. Học tinh thần của Cha tôi, tôi không có tham vọng trở thành “siêu tài năng” hay “famous people”, nhưng tôi tin rằng, Chúa cũng có thể sử dụng, biến đổi “miếng sắt dù bị cùn và gỉ sét” trong tay Ngài để làm một việc gì đó hữu ích như ý Ngài muốn.
Quỳ trước di ảnh Cha giữa mùa đại dịch, tôi như được Cha nhắc nhớ về sứ mạng “Chuyển cầu nơi nguyện đường và trong cuộc sống”. Thời gian giãn cách cũng là cơ hội để tôi tạm gác lại những bộn bề của công việc mục vụ, để ở bên Chúa, ở bên Cha nhiều hơn, duyệt xét lại việc sống linh đạo của mình. Như chiếc máy tính không chỉ có nút ON/OFF mà cần phải có lúc refresh- làm mới lại- để máy được hoạt động nhanh hơn, hiệu quả hơn, đời sống thánh hiến cũng cần lắm những lúc “refresh”. Đây là dịp thuận tiện để tôi refresh – khởi động lại đời tu của mình: “nhìn lại quá khứ với niềm tri ân, sống say mê giây phút hiện tại và hướng đến tương lai với niềm hy vọng”.
Cảm ơn Cha – vị thừa sai được nhận định là “hiện đại nhất trong số các thừa sai lớn của thời đại”(Đức Cha Jean Guennou) – đã vì khát khao cháy bỏng cho muôn dân được nhận biết tình yêu Chúa mà dấn bước đem Tin Mừng của Chúa đến cho chúng con, chẳng ngại gian lao khốn khổ, đói rách, hiểm nguy, bắt bớ… Đặc biệt, Cha đã khai sinh ra Dòng Mến Thánh Giá, đã chỉ cho chúng con một con đường cùng tha nhân đến với Chúa: Con đường yêu mến Thánh Giá Chúa Kitô. Xin Cha chuyển cầu cùng Chúa cho mỗi người con cùng với cộng đoàn luôn biết cùng nhau trung thành và tiến bước trong linh đạo Mến Thánh Giá, đặc biệt mỗi người luôn xác tín từ trong đáy lòng và và ý thức hướng về: “Chúa Giêsu Kitô là đối tượng duy nhất của lòng trí con”.
Thánh lễ tạ ơn khấn dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm 2018